جهت هماهنگی و یا مشاوره حقوقی از طریق شماره زیر با گروه وکلای آپادانا در ارتباط باشید.
جهت هماهنگی و یا مشاوره حقوقی از طریق شماره زیر با گروه وکلای آپادانا در ارتباط باشید.
همانطور که میدانید، انجام هر گونه عمل و فرایند حقوقی مستلزم حضور در مراجع قضایی نظیر دادگاه، دادسرا و یا شورای حل اختلاف و نیز طرح دعوی حقوقی و یا کیفری مناسب است. دعاوی خانواده و به خصوص طلاق توافقی نیز از این امر مستثنی نیست. در واقع، حتی زن و شوهری که بر سر پایان زندگی مشترک نیز به تفاهم رسیدهاند، میبایست خود یا وکیل طلاق توافقی انتخاب شده از سوی آنها با حضور در دادگاه طلاق توافقی، دادنامه عدم امکان سازش را دریافت کنند.
این تصور غلط در میان برخی از مردم وجود دارند که زوجین در صورت توافق میتوانند بدون نیاز به حضور در دادگاه طلاق توافقی، مستقیما به دفترخانه طلاق مراجعه نموده و صیغه طلاق را جاری و شناسنامه را مهر نمایند. اما چنین نیست. به عبارت بهتر، دادنامه صادره از سوی دادگاه مجوز مراجعه زوجین به دفترخانه برای نهایی نمودن طلاق میباشد. در ادامه این مقاله روند و کارهای لازم برای حضور در دادگاه توضیح داده خواهد شد.
اولین مرحله برای حضور در دادگاه طلاق توافقی، ثبت دادخواست میباشد. برای ثبت دادخواست میتوانید، خودتان به دفتر خدمات قضایی مراجعه نموده و یا این موضوع را به یک وکیل طلاق توفقی مجرب بسپارید. البته چنانچه قصد استفاده از وکیل طلاق توافقی را نداشته باشید، قبل از ثبت دادخواست باید با مراجعه به سامانه تصمیم، در جلسات مشاوره بهزیستی شرکت کنید.
پس از ثبت دادخواست، پرونده براساس ادرس اعلامی (دادخواست و یا ثنای خوانده) به مرجع قضایی صالح ارجاع میشود. در حال حاضر رویه قضایی به این شکل است که معمولا در ابتدا پرونده طلاق توافقی برای حصول صلح و سازش به شورای حل اختلاف ارجاع میشود. در صورت عدم سازش پرونده به یکی از شعبات دادگاه خانواده ارسال میشود.
در این مرحله برای زوجین پیامک حضور در جلسه در رسیدگی در دادگاه طلاق توافقی ارسال میگردد تا در روز و ساعت مشخص در شعبه مورد نظر حاضر باشند.
در جلسه رسیدگی، قاضی با شنیدن اظهارات زوجین و یا وکیل طلاق توافقی، پرونده را به داوری ارجاع میدهد. در این مرحله، هر یک از زوجین میبایست یک فرد مورد اعتماد خود را برای داوری به دادگاه معرفی نمایند تا این دو، در مورد شرایط حقوق مالی و سایر حقوق مربوط به طلاق تصمیم بگیرند.
معمولا این مرحله توسط خود وکلا انجام میشود و وکلا براساس توافقات مکتوب شده، مرحله داوری را انجام میدهند. این توافقات در مورد مهریه و نحوه پرداخت و یا بذل آن، نفقه، اجرت المثل، حضانت، جهیزیه و … میباشد.
پس از تایید واحد داوری مجتمع قضایی، پرونده برای صدور رای به دادگاه طلاق توافقی باز میگردد. در نهایت، قاضی براساس همین توافقات، دادنامه عدم امکان سازش را صادر مینماید. رای صادره از زمان ابلاغ ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظر خواهی و پس از آن ظرف مدت ۲۰ روز قابل فرجام خواهی میباشد.
حضور در دادگاه ها و مراجع قضایی معمولا، برای اکثر افراد سخت و دشوار میباشد. به همین دلیل معمولا، افراد سعی میکنند تا کار را به یک وکیل خوب بسپارند. دادگاه طلاق توافقی نیز از این امر مستثنی نیست. پرونده های خانواده نیز به دلیل مسائل روحی و عاطفی میان زوجین، معمولا به وکیل طلاق توافقی سپرده میشود.
از طرفی روند انجام پرونده در شرایط حضور وکیل بسیار سریعتر از حالت عادی است. به طوری که مدت زمان پرونده از حدود ۴ ماه به یک ماه کاهش میباشد. همچنین در این شرایط، مصلحت طرفین و رسیدن به حقوقی که از قبل توافق گردیده، بهتر انجام خواهد شد.
پس از ثبت دادخواست طلاق توافقی، پرونده برای رسیدگی باید به یک مرجع قضایی ارسال شود. طبیعتا تعیین مرجع قضایی براساس آدرس زوجین صورت میگردد. براساس قانون، دادگاه طلاق توافقی صالح به رسیدگی در این دعوی، دادگاه خانواده محل سکونت زوجین است. البته قبل از این که پرونده به دادگاه طلاق توافقی ارجاع شود، جهت صلح و سازش به شورای حل اختلاف محل سکونت زوجین ارجاع میشود.
بنابراین، اگر تمایل دارید که پرونده شما در دادگاه خانواده دیگری و یا حتی در شهر دیگری پیگیری شود، باید حتما قبل از ثبت دادخواست، آدرس اعلامی خود در سامانه ثنا را تغییر دهید. در هر دادگاه خانواده شعبات مختلفی جهت رسیدگی به پرونده ها وجود دارد که تعیین شعبه مورد نظر با واحد ارجاع هر مجتمع قضایی میباشد.
در بسیاری از پروندههای طلاق توافقی، زوجین با شرایطی اعم از بذل مهریه از یکدیگر جدا میشوند. این موضوع در طلاق با وکالت نامه بیشتر به چشم میآید. اما به طور کلی در طلاق خلعی زن میتواند مالی به اندازه کمتر، بیشتر و یا برابر با مهریه را بذل نماید تا همسر وی با طلاق موافقت نماید.
بذل مهریه در دادگاه طلاق توافقی طی تشریفات خود در مرحله داوری صورت میگیرد و قاضی نیز بر اساس همان رای خود را صادر مینماید. البته بذل مهریه تا زمان اجرای صیغه طلاق و ثبت در شناسنامه و نیز در سه ماه عده قابلیت رجوع دارد. اما پس از گذشت زمان عده دیگر بذل مهریه قابل رجوع نیست.
در دعوی طلاق توافقی، عنوان رای صادره، دادنامه عدم امکان سازش میباشد. در رای صادر شده از سوی دادگاه طلاق توافقی، موارد ذیل قید خواهد گردید:
پس از قید این موارد، در نهایت، اعلام میگردد که رای صادره از سوی دادگاه، ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی و ظرف ۲۰ روز قابل فرجام خواهی بود.
یکی از مدارک لازم برای انجام کامل پرونده طلاق توافقی، انجام آزمایش بارداری توسط زوجه است. پس از انجام همه امور از جمله داوری در دادگاه طلاق توافقی، ممکن است که شعبه دادگاه خانواده از زوجه یا وکیل طلاق توافقی وی بخواهد که آزمایش بارداری را در آزمایشگاه خود دادگاه انجام دهد. در این صورت نتیجه بارداری یا عدم بارداری در رای منعکس میگردد.
اما در اکثر موارد، رویه بر این است که رای طلاق بدون انجام آزمایش بارداری صادر میگردد. در نهایت پس از قطعیت رای، زوجه باید به آزمایشگاه دلخواه مراجعه نموده و با دریافت جواب آزمایش و سایر مدارک به همراه زوج یا وکیل وی به دفترخانه مراجعه کند.
یکی از راههای انجام سریع پرونده طلاق توافقی، داشتن حق طلاق است. در این حالت، زوج یا زوجه برای انجام امور طلاق، به طرف مقابل وکالت در طلاق میدهد. با این وکالت، فردی که از جانب دیگری وکیل شده، باید حتما از جانب طرف دیگر وکیل انتخاب کند. مزیت وجود حق طلاق، عدم نیاز به حضور طرف دیگر و سریعتر و قطعی بودن انجام پروسه طلاق است. در واقع در این حالت، دادگاه طلاق توافقی قطعا دادنامه طلاق را صادر خواهد کرد.
به عبارت بهتر شرایط و مراحل طلاق در این حالت نیز، مشابه حالت عادی است. با این تفاوت که نیازی به حضور هر دوی زوجین نخواهد بود. علاوه بر این، در پروندههایی که حق طلاق وجود دارد، دادگاه طلاق توافقی معمولا به زوجه اعلام میکند که بخشی از مهریه خود را بذل نماید. به خصوص در مواردی که مهریه زوجه بسیار زیاد و نامتعارف است. در نهایت دادگاه براساس شرایط مندرج در حق طلاق و اختیاراتی که فرد در تعیین تکلیف حقوق مالی و احیانا حضانت فرزندان دارد، رای صادر مینماید.
در چند سال اخیر، نحوه رسیدگی به پروندههای خانواده بسیار تغییر کرده است. این موضوع در پرونده های طلاق توافقی بیشتر به چشم آمده است. به طور مثال از آذر ماه سال ۱۳۹۸، انجام مشاوره قبل از طلاق در پرونده های طلاق توافقی به صورت اجباری درآمده است. هر چند که راههایی برای عدم مراجعه زوجین به این مراکز وجود دارد.
یکی از مهمترین تغییراتی که در مورد طلاق توافقی به وجود آمده است، آن است که به طور معمول اکثر پروندهها قبل از ارجاع به دادگاه طلاق توافقی به شورای حل اختلاف میروند. در شورای حل اختلاف، یک جلسه رسیدگی برای صلح و سازش میان زوجین برگزار میشود. این امر به جهت کاهش آمار طلاق توافقی صورت میگیرد. هر چند که به نظر میرسد، این طرح خیلی موفقیت آمیز نبوده است.
اگر زوجین، به سازش نرسند، در آن صورت شورا با صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به دادگاه طلاق توافقی ارسال میکند. در گذشته، ارسال پرونده به شورای حل اختلاف به صورت محدود و رندوم انجام میشد. اما در حال حاضر اکثر پروندهها در ابتدا باید به شورا ارسال شوند.
یکی از دغدغههایی که زوجین در مورد طلاق توافقی دارند، آن است که سوالات قاضی در دادگاه طلاق توافقی در مورد چه موضوعاتی است؟ به طور کلی باید گفت که در مورد جدایی به صورت توافقی دلیل لازم نیست. البته ممکن است که قاضی به لحاظ اخلاقی تلاش خود را برای بازگرداندن زوجین به زندگی مشترک انجام دهد. اما در صورتی که زوجین تمایل نداشته باشند، قاضی نیز رای خود را صادر خواهد کرد. باید توجه داشته باشید که باید در مورد همه مسائل بایکدیگر توافق داشته باشید. در غیر این صورت قاضی رای به عدم سازش نخواهد داد.
البته چنانچه به جای زوجین، وکیل طلاق توافقی در دادگاه حاضر شود، طبیعتا دیگر خود زوجین حضور ندارند. بنابراین دغدغهای از بابت پاسخ به پرسشهای قاضی نخواهند داشت. به همین جهت است که معمولا افراد خواهان این نوع از جدایی، بیشتر از وکیل استفاده میکنند.
در شهر تهران به دلیل حجم زیاد دعاوی خانواده، مجتمع قضایی و شوراهای حل اختلاف متعددی مشغول رسیدگی به پرونده ها هستند. البته در سالهای اخیر برخی مجتمعهای قضایی خانواده به دلیل ادغام، تعطیل گردیدند. دادگاههای خانواده مجتمع قضایی شهید باهنر و نیز دادگاههای خانواده مجتمع قضایی شهید مفتح از جمله این مراجع قضایی بودند.
درحال حاضر، دو دادگاه طلاق توافقی یعنی مجتمع قضایی خانواده یک شهید محلاتی و نیز مجتمع قضایی خانواده دو ولنجک مشغول رسیدگی به پروندههای سراسر تهران هستند. در زیر مناطق شهرداری مربوط به هر یک از این دادگاهها قید شده است:
بنابراین، برای تشخیص دادگاه طلاق توافقی خود باید ابتدا منطقه شهرداری خود را بدانید. پس از این با توجه به آدرس اعلامی شما، دادگاه تعیین میگردد. البته همانطور که در قسمتهای قبلی گفته شد، پرونده ابتدا به شورای حل اختلاف ارجاع میشود. معمولا شوراهای حل اختلاف نیز به دادگاه خانواده نزدیک هستند.